Franczyza jest bardzo efektywną formą współpracy niezależnych przedsiębiorstw i w Polsce ma już zakorzenioną pozycję na rynku.
Dr Marta Joanna Ziółkowska
Niezależna ekspertka franczyzowa, Instytut Zarządzania, Szkoła Główna Handlowa w Warszawie
Jak się rozwija branża franczyzowa w Polsce?
Powiązania franczyzowe dynamicznie się rozwijają od ostatniej dekady XX w., z roku na rok wzrasta ich liczba. W ostatnich latach obserwuję jednak pewne spowolnienie pojawiania się nowych sieci, co może zwiastować zbliżający się moment nasycenia rynkowego. W Polsce funkcjonuje ok. 1250 systemów franczyzowych i ponad 80 tys. biorców. Nasz kraj jest franczyzowym liderem wśród krajów regionu.
Czym się kierować wybierając branżę, system franczyzowy?
Przede wszystkim rozpoznawalną marką. Decydując się na działalność pod obcym szyldem, należy poznać franczyzodawcę i jego pomysł. Zapytajmy zatem o wsparcie merytoryczno-doradcze i szkolenia, doradztwo w trakcie prowadzenia biznesu. Niektórzy dawcy oferują pomoc i finansowanie przy wyposażeniu lokalu, wystroju, zapewniają sprzęt, zatowarowanie itp. Istotna jest także wyłączność terytorialna gwarantująca biorcy to, iż w pobliżu nie powstanie placówka tej samej sieci. Warto też wiedzieć, że umowa podpisywana jest na długi, określony okres, zapewniając biorcy stabilność i pewność, że jak zainwestuje w firmę, to dawca nie rozwiąże z nim umowy za rok. To gwarantuje biorcy, że dawcy będzie zależało na pomocy i wsparciu, by zapewnić obu stronom zyski z prowadzonej działalności.
Co decyduje o sukcesie franczyzobiorcy?
Osobiste zaangażowanie w prowadzenie firmy, odpowiedni wybór systemu oraz dobra lokalizacja to klucz do sukcesu. Franczyzobiorca powinien stosować się do zaleceń i wytycznych dawcy. Ponadto bardzo istotna jest dbałość o edukację personelu jednostki franczyzowej – zarówno szkolenia produktowe, jak i z obsługi klienta, by zaspokajać jego potrzeby.
Dlaczego prowadzenie firmy w ramach franczyzy może być lepszym pomysłem na biznes niż startowanie z własnym konceptem?
Franczyzodawca dostarcza biorcy sprawdzony pomysł na biznes, czyli gotową receptę jak odnieść sukces w danej branży i rynku. Organizator systemu przekazuje pełną koncepcję biznesową biorcy wraz ze specjalistycznym know-how, pakietem franczyzowym zawierającym wszelkie informacje, jak prowadzić jednostkę franczyzową oraz przekazuje prawo do posługiwania się rozpoznawalną marką sieci, zapewniając działania marketingowo-promocyjne dla całego systemu. Biorca zyskuje łatwiejszy start w porównaniu do całkowicie niezależnego biznesu, ograniczając ryzyko niepowodzenia. Franczyzobiorca pozostaje nieżelaznym przedsiębiorcą, a pomiędzy dawcą, a biorcą podpisywana jest umowa franczyzowa określająca warunki współpracy.
Czy w Polsce jest tu jeszcze miejsce na nowe koncepty?
Prognozuję, iż w najbliższych latach przyrost liczby sieci i jednostek będzie znacznie mniejszy, co wynika z faktu, iż franczyzodawcy skupią się na budowaniu efektywnych relacji z dotychczasowymi franczyzobiorcami (np. weryfikacji pakietu franczyzowego) oraz zweryfikują strategie dalszej ekspansji, a także z nasycenia rynkowego sieciami franczyzowymi. Będą pojawiały się innowacyjne rozwiązania franczyzowe oraz koncepty w coraz to nowych formach, branżach i formatach. Należy zaznaczyć, iż zwiększy się znacznie rola komunikacji wewnątrz systemów na linii biorcy-dawca, a franczyzodawcy będą starali się czerpać innowacyjne pomysły od biorców mających codzienny kontakt z klientami i doświadczenie w prowadzeniu biznesu. Jeżeli zaś mówimy o biorcach to istniejący franczyzobiorcy będą stawali się biorcami kolejnych systemów (multi biorcy), wykorzystując swoje doświadczenie rynkowe.