JESSICA 2, czyli preferencyjne finansowanie rewitalizacji

JESSICA2 to druga edycja programu, oferującego preferencyjne, niskooprocentowane pożyczki dla projektów rewitalizacyjnych ze środków unijnych dostępnych w ramach Regionalnych Programów Operacyjnych.

Pierwsza edycja była finansowana jeszcze z perspektywy budżetowej Unii Europejskiej na lata 2007-2013 i zakończyła się sukcesem w formie zrealizowanych kilkunastu inwestycji rewitalizacyjnych. Na powtórzenie programu zdecydowały się województwa mazowieckie, pomorskie, śląskie i wielkopolskie. Razem na projekty rewitalizacyjne w tych czterech regionach przewidziano blisko 500 mln zł preferencyjnego finansowania, którego celem jest ożywienie gospodarcze i społeczne najbardziej zdegradowanych obszarów. Dystrybutorem środków jest Bank Gospodarstwa Krajowego.

O środki mogą się ubiegać projekty rewitalizacyjne, łączące w sobie element komercyjny i społeczny, które znajdują się na obszarze wskazanym przez daną gminę w programie rewitalizacji. Wnioskodawcą mogą być zarówno podmioty z sektora publicznego, jak i prywatnego. W poprzedniej edycji BGK sfinansował m.in. utworzenie hotelu czy budynku biurowego, gdzie inwestorzy dodatkowo zadeklarowali realizację działań niekomercyjnych, wpływających pozytywnie na dany obszar, jak np. przeznaczenie części powstałej przestrzeni na funkcje edukacyjno-kulturalne. Jednocześnie warto mieć na uwadze, że im więcej korzyści społecznych generowanych przez projekt, tym większa szansa na uzyskanie tańszego finansowania. Oprocentowanie pożyczki oparte jest o stopę referencyjną NBP (aktualnie 1,5 proc.) obniżoną o wskaźnik społeczny wynoszący maksymalnie 80 proc., według wzoru: (100 proc. – wskaźnik społeczny) * stopa referencyjna NBP, jednak nie mniej niż 0,25 proc. w skali roku.

Biorąc pod uwagę brak jakichkolwiek innych kosztów związanych z uzyskaniem i rozliczeniem pożyczki należy ocenić, że oferta jest korzystna w porównaniu do warunków komercyjnych. Maksymalna kwota udzielonej pożyczki wynosi, w zależności od województwa: 10 mln zł (woj. pomorskie), 20 mln zł (woj. wielkopolskie i woj. mazowieckie) i 50 mln zł (województwo śląskie), a okres spłaty wynosi od 15 do 20 lat. Wkład wymagany od inwestora wynosi minimum 20 proc. wartości projektu. BGK udziela również finansowania uzupełniającego dla wybranych projektów.

Istotną różnicą w porównaniu do poprzedniej edycji jest możliwość ubiegania się o finansowanie dla projektu już rozpoczętego. W tym kontekście należy jedynie pamiętać, że środki z programu JESSICA2 nie będą mogły zostać przeznaczone na refinansowanie wydatków. Kolejnym ułatwieniem jest możliwość sprzedaży wspartej inwestycji po jej zrealizowaniu, co również nie było dozwolone w ramach poprzedniego naboru. Większych zmian nie przewidziano za to w dokumentacji konkursowej wymaganej od wnioskodawcy. Ubiegając się o preferencyjne finansowanie należy złożyć wniosek o pożyczkę wraz z załącznikami, w tym studium wykonalności z modelem finansowym i analizą ekonomiczną, uwzględniającą analizę kosztów i korzyści społecznych. Bardzo ważnym aspektem, istotnym do rozważenia przez każdego wnioskodawcę, jest kwestia zabezpieczenia pożyczki. Tutaj BGK ma wymogi podobne do tych z rynku komercyjnego – w zdecydowanej większości przypadków wymagane jest wpisanie hipoteki pożyczkodawcy do księgi wieczystej nieruchomości, na której ma zostać zrealizowana inwestycja.

Podsumowując, JESSICA2 wydaje się być ciekawym instrumentem finansowania rewitalizacyjnych projektów nieruchomościowych. Należy jednak duży nacisk położyć na wydźwięk społeczny inwestycji. BGK nie jest jedynym decydentem w sprawie udzielenia pożyczki, przy ostatecznym wyborze projektów do wsparcia istotną rolę do odegrania ma również Urząd Marszałkowski danego regionu.